Καλά Χριστούγεννα
και Ευτυχισμένο το Νέο Έτος
Merry Christmas
and Happy New Year
Η εορτή της Γέννησης του Χριστού, η σημαντικότερη εορτή της ορθοδοξίας μετά το Πάσχα, γιορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου ύστερα από 40 ημερών νηστεία. Παλαιότερα, λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα οι νοικοκυρές της Αλευρούς συγύριζαν τα σπίτια τους και τα στόλιζαν με κλωνάρια σπαραγγιάς. Επίσης άναβαν τους φούρνους τους για να ψήσουν φρέσκο ψωμί και μαζί με αυτό έψηναν και το χριστόψωμό τους, το οποίο ήταν ένα καρβέλι στολισμένο με έναν σταυρό από ζυμάρι και ένα καρύδι στο κέντρο. Το απόγευμα της παραμονής, όταν όλοι είχαν επιστρέψει από τα χωράφια, οι γυναίκες του χωριού άναβαν τα καντήλια σε όλα τα ξωκλήσια αλλά και στα σπίτια τους και δεν παρέλειπαν να θυμιατίσουν όλο το σπίτι καθώς και το κατώι με τα ζώα τους. Επίσης τα παιδιά του χωριού (συνήθως μόνο τα αγόρια) γύριζαν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούσαν τα κάλαντα.
Καλήν εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας
Χριστού τη θεία γέννηση να πώ στ΄αρχοντικό σας…
Οι νοικοκυρές τα υποδέχονταν με μεγάλη χαρά και τους προσέφεραν διάφορες νηστίσιμες λιχουδιές όπως ξερά σύκα και καρύδια. Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων όλα τα σπίτια φρόντιζαν ώστε το τζάκι τους να παραμείνει αναμμένο όλη την νύχτα για να ζεσταίνει το Θείο Βρέφος στην φάτνη, αλλά και για να μην κατεβούν οι καλικάντζαροι από την καμινάδα. Για να τους εμποδίσουν δε, έβαζαν ψηλά μέσα στην καμινάδα ένα κλωνάρι σπαραγγιάς. Κατά το ξημέρωμα χτύπαγε η καμπάνα της εκκλησίας και όλοι οι κάτοικοι του χωριού πήγαιναν να παρακολουθήσουν την Θεία λειτουργία των Χριστουγέννων και να λάβουν την Θεία κοινωνία. Το μεσημέρι στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, ο νοικοκύρης έπαιρνε το χριστόψωμο, το σταύρωνε, το έκοβε και το μοίραζε σε όλη την οικογένεια.
Το παραδοσιακό φαγητό γι΄αυτή την γιορτινή μέρα ήταν και παραμένει μέχρι σήμερα το στιφάδο με βοδινό κρέας. Το απόγευμα συνήθιζαν να επισκέπτονται τους εορτάζοντες, ή δέχονταν επισκέψεις αν γιόρταζε κάποιο μέλος της οικογένειάς τους. Τα παιδιά του χωριού δε, γύριζαν τα σπίτια όσων γιόρταζαν και κτυπώντας τους την πόρτα φώναζαν ¨χρόνια πολλά¨. Τότε οι νοικοκυρές, βγαίνοντας στο κατώφλι, τα φίλευαν με διάφορα γλυκίσματα όπως κουραμπιέδες ή λαλαγγίδες. Παλαιότερα αυτοί που γιόρταζαν ήταν οι άνδρες του σπιτιού και μόνο την ονομαστική τους εορτή. Την ημέρα των Χριστουγέννων στην Αλευρού εκτός από τους Χρήστους γιορτάζουν και οι Μανώληδες.
Πρωτοχρονιά
Η παραμονή της Πρωτοχρονιάς έβρισκε πρωί-πρωί τους κατοίκους του χωριού να ασχολούνται με τις συνηθισμένες τους δουλειές. Έπρεπε να συγυρίσουν, να μαγειρέψουν, να φροντίσουν τα ζώα τους και αν ο καιρός το επέτρεπε πήγαιναν από νωρίς στα κτήματά τους για να μαζέψουν ελιές. Το απόγευμα όμως φρόντιζαν να έχουν επιστρέψει όλοι στα σπίτια τους και περίμεναν πότε θα περάσουν τα παιδιά (συνήθως μόνο αγόρια) για να τους ψάλουν τα κάλαντα. Τα υποδέχονταν με μεγάλη χαρά και αν δεν είχαν χρήματα να τους προσφέρουν, τα φίλευαν με διάφορες λιχουδιές όπως ξερά σύκα, καρύδια ή κουραμπιέδες. Το βράδυ της παραμονής οι νοικοκυρές έψηναν στο τζάκι, μέσα στην χόβολη, μία μεγάλη κουλούρα ζυμωμένη με νερό και αλεύρι, την οποία μετά το ψήσιμο την άλειφαν με μέλι και την πασπάλιζαν με τριμμένα καρύδια.
Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, αφού επέστρεφαν από την εκκλησία, κρέμαγαν την κουλούρα στο κέρατο του βοδιού τους και περίμεναν πότε αυτό θα την τινάξει από το κεφάλι του. Αν μετά το τίναγμα η κουλούρα έπεφτε στο πάτωμα με την όψη προς τα επάνω, έλεγαν ότι η σοδειά της νέας χρονιάς θα ήταν καλή. Το μεσημέρι συνήθιζαν να τρώνε το παραδοσιακό φαγητό της πρωτοχρονιάς, πού ήταν κοτόσουπα αυγολέμονο και μάλιστα από κότα μιας … κάποιας ηλικίας ώστε να βγάλει και αρκετό ζωμό. Για να γλυκάνουν δε τον νέο χρόνο και όλη την οικογένεια, έφτιαχναν λαλαγγίδες (τηγανίτες).
Θεοφάνια
Νωρίς το πρωί της παραμονής, ο παπάς πέρναγε από όλα τα σπίτια του χωριού για να τα αγιάσει. Κρατώντας στο ένα χέρι την αγιαστούρα του (κουβάς γεμάτος με αγιασμένο νερό) και στο άλλο χέρι την βρεχτούρα του (τον Τίμιο Σταυρό και ένα ματσάκι βασιλικού), έψαλε «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε...» ενώ παράλληλα έραινε με το αγίασμα όλα τα δωμάτια των σπιτιών για να διώξει τα κακά πνεύματα των καλικάντζαρων. Οι νοικοκυρές αφού ασπάζονταν το χέρι του, έριχναν τον οβολό τους μέσα στην αγιαστούρα του.
Ανήμερα των Θεοφανίων πραγματοποιείτο ο καθιερωμένος αγιασμός των υδάτων. Ο παπάς, σε ανάμνηση της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό, ξεκινούσε μαζί με τους πιστούς από την εκκλησία του Αη Γιώργη και έφτανε μέχρι την βρύση του χωριού προκειμένου να ρίξει τον Τίμιο Σταυρό στα νερά της. Στην συνέχεια επέστρεφαν όλοι μαζί στην εκκλησία απ’ όπου οι πιστοί έπαιρναν με τα ποτηράκια τους από την αγιαστούρα αγίασμα, για να ραντίσουν με αυτό τα χωράφια τους και να διώξουν και τους τελευταίους καλικάντζαρους από τα σπίτια τους.
Το παραδοσιακό φαγητό γι΄αυτή την γιορτινή μέρα ήταν και παραμένει μέχρι σήμερα το στιφάδο με βοδινό κρέας. Το απόγευμα συνήθιζαν να επισκέπτονται τους εορτάζοντες, ή δέχονταν επισκέψεις αν γιόρταζε κάποιο μέλος της οικογένειάς τους. Τα παιδιά του χωριού δε, γύριζαν τα σπίτια όσων γιόρταζαν και κτυπώντας τους την πόρτα φώναζαν ¨χρόνια πολλά¨. Τότε οι νοικοκυρές, βγαίνοντας στο κατώφλι, τα φίλευαν με διάφορα γλυκίσματα όπως κουραμπιέδες ή λαλαγγίδες. Παλαιότερα αυτοί που γιόρταζαν ήταν οι άνδρες του σπιτιού και μόνο την ονομαστική τους εορτή. Την ημέρα των Χριστουγέννων στην Αλευρού εκτός από τους Χρήστους γιορτάζουν και οι Μανώληδες.
Πρωτοχρονιά
Η παραμονή της Πρωτοχρονιάς έβρισκε πρωί-πρωί τους κατοίκους του χωριού να ασχολούνται με τις συνηθισμένες τους δουλειές. Έπρεπε να συγυρίσουν, να μαγειρέψουν, να φροντίσουν τα ζώα τους και αν ο καιρός το επέτρεπε πήγαιναν από νωρίς στα κτήματά τους για να μαζέψουν ελιές. Το απόγευμα όμως φρόντιζαν να έχουν επιστρέψει όλοι στα σπίτια τους και περίμεναν πότε θα περάσουν τα παιδιά (συνήθως μόνο αγόρια) για να τους ψάλουν τα κάλαντα. Τα υποδέχονταν με μεγάλη χαρά και αν δεν είχαν χρήματα να τους προσφέρουν, τα φίλευαν με διάφορες λιχουδιές όπως ξερά σύκα, καρύδια ή κουραμπιέδες. Το βράδυ της παραμονής οι νοικοκυρές έψηναν στο τζάκι, μέσα στην χόβολη, μία μεγάλη κουλούρα ζυμωμένη με νερό και αλεύρι, την οποία μετά το ψήσιμο την άλειφαν με μέλι και την πασπάλιζαν με τριμμένα καρύδια.
Το πρωί της Πρωτοχρονιάς, αφού επέστρεφαν από την εκκλησία, κρέμαγαν την κουλούρα στο κέρατο του βοδιού τους και περίμεναν πότε αυτό θα την τινάξει από το κεφάλι του. Αν μετά το τίναγμα η κουλούρα έπεφτε στο πάτωμα με την όψη προς τα επάνω, έλεγαν ότι η σοδειά της νέας χρονιάς θα ήταν καλή. Το μεσημέρι συνήθιζαν να τρώνε το παραδοσιακό φαγητό της πρωτοχρονιάς, πού ήταν κοτόσουπα αυγολέμονο και μάλιστα από κότα μιας … κάποιας ηλικίας ώστε να βγάλει και αρκετό ζωμό. Για να γλυκάνουν δε τον νέο χρόνο και όλη την οικογένεια, έφτιαχναν λαλαγγίδες (τηγανίτες).
Θεοφάνια
Νωρίς το πρωί της παραμονής, ο παπάς πέρναγε από όλα τα σπίτια του χωριού για να τα αγιάσει. Κρατώντας στο ένα χέρι την αγιαστούρα του (κουβάς γεμάτος με αγιασμένο νερό) και στο άλλο χέρι την βρεχτούρα του (τον Τίμιο Σταυρό και ένα ματσάκι βασιλικού), έψαλε «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου Κύριε...» ενώ παράλληλα έραινε με το αγίασμα όλα τα δωμάτια των σπιτιών για να διώξει τα κακά πνεύματα των καλικάντζαρων. Οι νοικοκυρές αφού ασπάζονταν το χέρι του, έριχναν τον οβολό τους μέσα στην αγιαστούρα του.
Ανήμερα των Θεοφανίων πραγματοποιείτο ο καθιερωμένος αγιασμός των υδάτων. Ο παπάς, σε ανάμνηση της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό, ξεκινούσε μαζί με τους πιστούς από την εκκλησία του Αη Γιώργη και έφτανε μέχρι την βρύση του χωριού προκειμένου να ρίξει τον Τίμιο Σταυρό στα νερά της. Στην συνέχεια επέστρεφαν όλοι μαζί στην εκκλησία απ’ όπου οι πιστοί έπαιρναν με τα ποτηράκια τους από την αγιαστούρα αγίασμα, για να ραντίσουν με αυτό τα χωράφια τους και να διώξουν και τους τελευταίους καλικάντζαρους από τα σπίτια τους.
