Προχωρώντας στην Χρυσοσπηλιωτίσσης, στην καρδιά της Αθήνας, έχοντας ευθεία την οδό Βύσσης που βγαίνει στην Αθηνάς, η ατμόσφαιρα έχει κάτι οικείο παρότι τόσα πολλά έχουν αλλάξει. Αν, όμως, το βλέμμα εστιάσει σε ένα από τα παλαιότερα καταστήματα της Αθήνας, στην ίδια θέση από τον 19ο αιώνα, τότε υπάρχει η ψευδαίσθηση της αστικής συνέχειας. Κάθε φορά που περνάω από την οδό Αιόλου, αναζητώ με το βλέμμα το κατάστημα του Σγούρδα. Οχι γιατί θέλω να αγοράσω γυαλικά ή άλλα είδη, αλλά γιατί η παρουσία του έχει κάτι καθησυχαστικό. Είναι ένας αθηναϊκός θεσμός, όπως θεσμοί ήταν τόσα και τόσα καταστήματα, οικογενειακές επιχειρήσεις τα περισσότερα, που γεννήθηκαν μαζί με την αστική κοινωνία της Αθήνας, αλλά λίγο - λίγο τα περισσότερα έκλεισαν. Οχι, ο Σγούρδας, που συνεχίζει με την τέταρτη πλέον γενιά, με αμετάβλητο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Την επιχείρηση διευθύνει τώρα η Μαριλιάνα Καράμπελα - Σγούρδα, που με ξενάγησε σε αυτό το ατμοσφαιρικό κατάστημα και στα γεμάτα κειμήλια και ενθυμήματα υπόγεια. Τα αδέλφια της, Κωνσταντίνος και Αλέξανδρος, στηρίζουν επίσης την επιχείρηση παράλληλα με τις δικές τους επαγγελματικές ενασχολήσεις. Η τέταρτη γενιά πήρε τη σκυτάλη από την τρίτη γενιά, τον Διονύση Καράμπελα-Σγούρδα και την Ρενέ Σγούρδα.
Οικογενειακή επιχείρηση, ο «Σγούρδας» είναι από μόνος του ένα παραμύθι. Το κτίριο της Αιόλου 61, στο οποίο στεγάζεται από το 1880, είναι ένα κλασικό αθηναϊκό σπίτι, αρχοντικής μορφής, με όψη και στην οδό Βύσσης. Είναι ψηλό και ευρύχωρο και ως κειμήλιο της αθηναϊκής παράδοσης συντηρείται όσο αυτό είναι δυνατόν. Παλιές διαφημίσεις, εικονογραφημένα τιμολόγια, παλιές γραφομηχανές και ταμειακές μηχανές, όπως και τα πορτρέτα των ιδρυτών και συνεχιστών της επιχείρησης συνθέτουν το υλικό απόθεμα μίας ιστορίας που ξεκίνησε το 1860 από τον Γεώργιο Ν. Σγούρδα, που ήρθε τότε στην Αθήνα από το Γεωργίτσι Λακωνίας. Αλλά η αύρα της συνέχειας και το ηθικό εκτόπισμα της ζωντανής ιστορίας έχουν τη δική τους γοητεία. Aξίζει να διαβάσετε το χρονικό της εταιρείας, που εξελίσσεται παράλληλα με την ιστορία της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, στην ιστοσελίδα του καταστήματος www.sgourda.gr.
Kρατώ ορισμένα σημεία που μου κέντρισαν το ενδιαφέρον. Οταν ο δαιμόνιος ιδρυτής Γ. Ν. Σγούρδας άνοιξε ένα πρώιμο κατάστημα απέναντι από την Αγία Ειρήνη (στην δεκαετία του 1870) εισήγαγε τον όρο «είδη κιγκαλερίας», έναν όρο άγνωστο τότε στους Αθηναίους, που είπαν ότι «ο Σγούρδας έγινε καγκελάριος». Η οικογένεια Σγούρδα συνέχιζε γενιά την γενιά, με αύξηση δραστηριοτήτων και ειδών προς πώληση, ιδίως μετά το 1920 όταν ο Σγούρδας έγινε εισαγωγέας πολλών ειδών από τη Γερμανία και προμήθευε και πολλά ομοειδή καταστήματα στην Αθήνα. Στον πόλεμο του ’40, η εταιρεία έκανε μεγάλη προσφορά υπέρ του ελληνικού στρατού: χιλιάδες μέτρα μουσαμάδες - καραβόπανα χρησιμοποιήθηκαν για σκηνές. Και μαζί, φεύγουν για το μέτωπο πολλά μαγειρικά σκεύη αλουμινίου, μαχαιροπήρουνα, καραβάνες, κατσαρόλες... Είναι σελίδες ιστορίας που αξίζει κανείς να μνημονεύει.
Τα πολλά πρόσωπα της εταιρείας και της οικογενείας Σγούρδα, στην διάρκεια της υπεραιωνόβιας πορείας, έχουν συμβάλει στην επιχειρηματική ιστορία της Αθήνας κατά τρόπο μοναδικό. Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, η συνέχεια της αστικής επιχειρηματικότητας προσλαμβάνει ένα μέγεθος που περικλείει και έναν συγκινητικό συμβολισμό.
Πηγή: Η Καθημερινή